Ορισμένες λέξεις εχουν χάσει την αξία τους οχι γιατι λέγονται συνέχεια αλλά γιατί κανένας δεν μπορεί να τις ορίσει σωστά. Για παράδειγμα η λέξη αριστερά εχει διευρευνθεί τόσο ωστε να περιλαμβάνει και διάφορες αποχρώσεις του πράσινου που "παίρνουν ψήφους απο τα αριστερά για να πάνε δεξιά". Το είδαμε με το ΠΑΣΟΚ τόσα χρόνια και τώρα ο ΣΥΡΙΖΑς αναλαμβάνει τον ίδιο ρόλο. Μια ακόμα τέτοια λέξη είναι η επανάσταση η οποία έχει λοιδορηθεί απο μυαλοφυγόδικους και επικίνδυνους στρατιωτικούς μεχρι σε χίπηδες τρίτης γενιάς που αράζουν σαν ιγκουάνα στις παραλίες της Γαύδου.
Οι περισσότεροι οταν ακούν επανάσταση σκέφτονται ενα rerun της Οκτωβριανής επανάστασης με προλετάριους να εχουν σηκώσει τα όπλα και να ρίχνουν το καθεστώς. Απο αυτούς ορισμένοι υγραίνονται με αυτό το σενάριο και άλλοι κοιτάνε κάτω απο το κρεβάτι τους μήπως τυχόν και υπάρχει κανένας Βελουχιώτης με κονσερβοκούτι. Άλλοι πιστεύουν οτι το τέλος της ιστορίας ήταν η πτώση της Σοβιετικής ένωσης και θα ζούμε απο εδω και πέρα μια "μέρα της μαρμότας" υπο καπιταλιστικό καθεστώς.
Η ιστορία βρίθει επαναστάσεων γιατί ακριβώς βρίθει κοινωνικών αλλαγών. Αν και ορισμένοι αστοί τα κάνουν πάνω τους με την "βία",φαίνεται να ξεχνάνε την βια μέσα στην οποία γεννήθηκε το αστικό κράτος δηλαδή την Γαλλική επανάσταση. Η Γαλλική επανάσταση μάλιστα ήταν πολυ πιο βίαιη απο την Οκτωβριανή. Ανάλογες επαναστάσεις αστικού τύπου έχουν γίνει και σε άλλα μέρη του κόσμου,εκτός απο την Ελλαδα που είμαστε ακόμα σε ενα φεουδαρχικού στυλ σύστημα.
Ακριβώς επειδή οι αστοί "ξεχνάνε" τις δικές τους επαναστάσεις είναι η απόδειξη οτι οι επαναστάσεις αυτές πέτυχαν τον σκοπό τους και διαφοροποίησαν έτσι την κοινωνία ώστε να μην υπάρχουν πλέον οι ίδιες κοινωνικές εντάσεις που υπήρχαν όταν ξέσπασαν οι επαναστάσεις. Κανένας Άγγλος σήμερα δεν φαίνεται να συγκινείται απο τον εμφύλιο πόλεμο του 1649 όπου ο Κάρολος ο πρώτος εκτελέστηκε.Κανένας σημερινός Γάλλος δεν θεωρεί "περιττή" ή "απαράδεκτη" την εκτέλεση του Λουδοβίκου και πολλών άλλων ευγενών. Ομοίως στην Ελλάδα κανείς δεν θεωρεί "απαράδεκτη" την επανάσταση του 1821 αν τελικά δεν κατάφερε να πραγματοποιήσει τους αντικειμενικούς της σκοπούς.
Ο λόγος που συμβαίνουν (και θα συμβαίνουν) επαναστάσεις είναι όταν τα κοινωνικά συστήματα μπλοκάρουν. Η διάβαση βέβαια απο το ένα κοινωνικό σύστημα στο άλλο μετράται σε αιώνες. Ο καπιταλισμός για παράδειγμα δεν γεννήθηκε στην Γαλλική επανάσταση αλλά πολύ νωρίτερα. Συνυπήρχε μαζί με το φεουδαρχικό σύστημα ως ότου οι αντιθέσεις να γίνουν τόσο μεγάλες ώστε να συγκρουστούν.Αν ήσουν ευγενής θα το έβλεπες ως το τέλος του κόσμου αλλά σαν αστός καπιταλιστής θα ήταν η αρχή μιας νέας περιόδου.
Πρέπει μια επανάσταση να είναι βίαιη; Ο Μαρξ έλεγε οτι η βια ειναι η μαμή της ιστορίας (οχι όμως η μητέρα της) και δίνει την λύση οταν ο τοκετός δεν είναι φυσιολογικός ,μέσω καισαρικής τομής. Η Οκτωβριανή επανάσταση είχε ελάχιστες ανθρώπινες απώλειες όπως και η Κουβανική. Ο Εμφύλιος που ακολούθησε ήταν μια αντίδραση του παλαιού καθεστώτος που έχασε την εξουσία απο τους Μπολσεβίκους. Η βια εμφανίζεται οταν το παλαιό σύστημα αντιδρά με την βια ενάντια στην νέα τάξη πραγμάτων. Η συστημική βία δεν είναι πάντα εστιασμένη στην "επαναστατική περίοδο" αλλά καθόλη την "προεπαναστατική περίοδο" ακόμα και σε περιόδους που η κοινωνική ένταση φαίνεται χαμηλά. Είναι ένας τρόπος πρόληψης "αυτού που θα έρθει".
Εδω να ξεκαθαρίσουμε οτι οι μαρξιστές δεν είναι μια συμμορία βίαιων τύπων που διψάνε για "καπιταλιστικό" αίμα. Θα ήταν καλύτερο για όλους εαν δεν χρειαζόταν να χυθεί ουτε μια στάλα αίμα και η γέννα να γίνει κανονικά.Ο ίδιος ο Μαρξισμός ζητά την ισότητα και την ουσιαστική ειρήνη σε όλο τον κόσμο. Εδω βρίσκεται και η βασική διαφορά με τους καπιταλιστές που θεωρούν την ειρήνη ως μη στρατιωτικό πόλεμο. Ο πόλεμος δεν γίνεται μόνο με όπλα αλλά γίνεται και μέσω οικονομικών πολιτικών.Δεν χρειάζεται κάποιος να βομβαρδίσει το σπίτι σου για να σε "υποδουλώσει", αρκεί να σου περάσει ενα μνημόνιο. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια οι πόλεμοι είναι κυρίως οικονομικοί και καταλήγουν σε στρατιωτικούς οταν χρειάζεται να πουληθεί κανένα όπλο.
Θεωρείται της μόδας απο ομάδες κεντροαριστερών χάπατων, η προσπάθεια να εξομαλυνθούν οι κοινωνικές εντάσεις εντός του συστήματος με μικρές αλλαγές στον τρόπο διαχείρισης. Αυτό αποτελεί προφανώς μια απόλυτη συστημική αντίδραση,μέσα στα όρια της "υγιούς κριτικης" που στο κάτω κάτω συντηρεί το σύστημα. Αυτή η τακτική μπορεί βραχυπρόθεσμα να εμφανίζει "λύσεις" αλλά μακροπρόθεσμα οδηγεί σε χειρότερες συγκρούσεις αφού λύσεις δεν δίνονται. Κομμάτι αυτής της τακτικής είναι και η περιβόητη "εθνική συναίνεση" που επαφίεται στο φιλότιμο των αδικημένων (πχ "Να εφαρμόσουμε το μνημόνιο για να ακυρώσουμε το μνημόνιο").
Αλλά όσον αφορά την βία, ποιος μπορεί να ισχυριστεί οτι το σύστημα αυτό δεν είναι βίαιο καθημερινά στην πλειοψηφία των πολιτών του; Όταν αναγκάζεσαι να δουλεύεις για ελάχιστα χρήματα (δηλαδή ίσα ίσα να επιβιώνεις), όταν οι δυνάμεις καταστολής σε πετάνε απο το σπίτι σου, το σύστημα υγείας πάει κατα διαόλου. Πόσοι έχουν πεθάνει λόγω μνημονίων; Πολλοί αλλά δεν κρατάμε αρχείο γιατί θυσιάζονται στον βωμό της ανάπτυξης σαν την Ιφιγένεια. Γιατί η επαναστατική βία να είναι "επικίνδυνη" και η άλλη βία να είναι αναγκαία; Πόσοι πρέπει να "πεθάνουν" για να σωθεί η κοινωνία; Ποιοι σώζονται συνεχώς; Αυτές οι "δυστυχείς" απώλειες δεν θυμίζουν λιγο τις ανθρωποθυσίες που έκαναν κάποιοι λαοί;
Ήδη ζούμε τον επιθανάτιο ρόγχο του συστήματος. Παλαιότερα το σύστημα επιβίωνε μέσω της ανταλλαγής της ψήφου με χρηματικά ποσά ή τον διορισμό στο δημόσιο. Πλέον δεν μπορεί να κάνει τίποτα απο τα δυο οπότε έχει χάσει το λαϊκό του έρεισμα. Ακόμα ενα ποσοστό του κόσμου πιστεύει οτι το σύστημα θα τον σώσει αλλά καθημερινά αυτό το ποσοστό μικραίνει. Απο την στιγμή λοιπόν που η ουσιαστική εμπιστοσύνη στο σύστημα χάνεται τότε οι κοινωνικές εντάσεις αυξάνονται. Πιο απλά, ο κόσμος αγανακτεί και το σύστημα δεν μπορεί να "καταλαγιάσει" τις εντάσεις αυτές και βρίσκεται σε μια θέση άμυνας.
Πως πρόκειται να γίνει αυτή η ρήξη; Άγνωστο, πάντως δεν θα είναι "μία απο τα ίδια" και δεν θα γίνει στο όνομα της "εθνικής ομοψυχίας". Το πως αυτή η "επανάσταση" μπορεί να ξεσπάσει,ανήκει λιγο στον χώρο της φαντασίας γιατί είναι απίθανο να συμβεί με τον ίδιο τρόπο που έγιναν οι προηγούμενες. Όπως ακριβώς τελείωσαν οι μέρες της αφθονίας έτσι τελειώνουν και οι μέρες της υπομονής.
0 comments :
Δημοσίευση σχολίου